Aquarium Boek

[thebelly]

Ph, wat pH?
Er kunnen veel technische verhandelingen over de pH mogelijk, hier zullen we ons concentreren op wat voor u het belangrijkst is: pH voor aquariumhouders. De pH schaal loopt van o tot 14. pH o is heel erg zuur, pH 7 is neutraal en pH 14 is extreem basisch zoals dat heet. Soms noemt men basisch ook wel alkalisch, maar dat is beslist niet de juiste term. Alkalisch heet te maken met de carbonaathardheid.



Hoe werkt het?
De pH schaal geeft de hoeveelheid waterstofionen aan in het water, het symbool pH komt van "pondus hydrogenii" wat betekent gewicht waterstofionen (de hoeveelheid dus). Om de pH beter te begrijpen moeten we eerst zuiver water eens bekijken, dit heeft de formule H2O,en bestaat dus uit 2 atomen waterstof en 1 atoom zuurstof. Water kan in twee stukken splitsen, dan komen er vrije positief geladen waterstofionen (H+) en negatief geladen hydroxide-ionen (OH-) vrij. Wanneer we naar zuiver water kijken dan zijn er evenveel H+ als OH- ionen. De zure en basische reactie is dus even sterk en ze heffen elkaar op, het water is dan neutraal (zoals wij zeggen). In dat geval bevat een liter water 10-7 (1/10000000) gram waterstofion (h+).

De pH geeft aan hoeveel H+ er in het water zit. Ironisch genoeg is het zo dat hoe lager de pH hoe meer h+ er in het water zit, en hoe zuurder het water is. Voor elk pH punt dat de pH naar beneden gaat word het 10 x zuurder. Als de pH dus in een nacht van 7 naar 6 daalt, wordt het aquarium 10 x zo zuur. Daarom is het van belang om de aanpassing van de pH in kleine stapjes te doen, Uw vissen kunnen namelijk niet tegen zo'n snelle verandering van de pH. Daarbij is de pH ook nog eens een logaritmische schaal, dat wil zeggen dat een verandering in de pH van 8 naar 7 veel minder erg is als een verandering van de pH van 6 naar 5. Wees dus zeer voorzichtig met het veranderen van de pH, doe dat heel langzaam.


Kardinaaltetra

Wat is de ideale pH?
Voor onze zoetwaterbakken moet de pH in de regel tussen de 6 en 8 liggen maar dat is dus helemaal afhankelijk van de vissen die u wil gaan houden. De pH is prima op 6 voor bijvoorbeeld de kardinaaltetra, deze komt uit een zogenaamd zwartwater biotoop (zeer lage pH en kH), voor cichliden uit het Tanganyika meer zal de pH eerder 8 moeten zijn. Zoek altijd in de literatuur wat de optimale pH is voor uw vissen. In een aquarium is er overigens in de loop van de dag een natuurlijke schommeling van de PH waarde. Overdag stijgt de PH door het dalen van het CO2 gehalte door plantengroei (de assimilatie). 's Nacht daalt de PH door een toenemend CO2 gehalte door dissimilatie. Dit is waarom veel mensen in hun aquarium co2 toevoegen op basis van de ph, overdag als de planten co2 verbruiken daalt de pH en daardoor wordt een mechanisme in werking gezet dat dan weer CO2 toevoegt.



CO2 en pH?
Als CO2 oplost in water gebeurd er het volgende CO2 en H2O --> H2CO3. Dit H2CO3 (koolzuur) is een zwak zuur en zal ontbinden in HCO3- en h+. Zoals we hierboven hebben gezien is meer h+ een lagere pH. Bij toevoeging van CO2 zal de pH dus dalen. Overigens is de toevoeging van CO2 niet de geëigende manier om de pH naar benden te krijgen, veel beter is het om osmose water toe te voegen, of over turf te filteren.

[thebelly]

Optimale aquariumplantengroei

Omdat er blijkbaar zoveel vragen zijn over planten. Heb ik geprobeerd in een paar tips neer te zetten wat (de meeste) planten graag willen. Aquariumplanten zijn namelijk het beste middel om je waterkwaliteit hoog en vissen gezond te houden, maar de aquariumplanten kunnen dat alleen maar als ze gezond zijn en goed groeien. Planten zijn dus niet alleen ter decoratie.

Gezonde goedgroeiende planten in het aquarium zorgen ervoor dat er geen algen komen, doordat zij al het voedsel voor de neus van de alg wegkapen Maar natuurlijk moeten de planten zelf dan ook wel het voedsel ter beschikking hebben. Met name je nitraat en fosfaatgehalte kunnen wel eens te laag liggen bij een aquarium met een dicht plantenbestand. Die zal je moeten testen en eventueel aanvullen, chemisch of door het voer. Veel mensen denken nog dat 0 m/l juist goed is, maar de truuk is om je planten BETER te laten groeien dan de algen, en dan hebben ze natuurlijk voedsel nodig. Belangrijk is om niet alleen de onderstaande waarden te verkrijgen maar nog meer om deze te behouden. Een constante leefomgeving is ook voor planten van levensbelang.

Het is dus gewoon een questie van zorgen dat alle stoffen die de planten nodig hebben beschikbaar zijn. En daarbij niet vergete dat het licht en de stroming, nou ja de omastandigeheden dus ook goed dienen te zijn. Nou ja kijk hieronder maar voor de verschillende factoren.



Licht
Al naar gelang de plant veel of minder veel, maar bedenk dat we in een bak niet eens 10% van het licht kunnen aanbieden dat de planten in de tropen van de zon krijgen, een regel is =/- elke 15 cm breedte van je bak 1 tl, dus bij 100x40x40 3 TL's. Let ook op de duur een uur of 12 is prima, 11 mag, 10 is minimum dat gebruikt je eigelijk alleen om een bak op te starten. Er is ook nog een oude regel die zegt x watt per liter, maar helaas is die niet kloppend, tenslotte geven B.v. gloeilampen minder licht dan TL's bij het zelfde wattage, dus hou zou je dat verwerken? Meer over licht.


Een mooi aquarium.Kooldioxide (CO2)
Tussen de 15 - 30 mg CO2/l Het CO2 gehalte kan je aan de hand van de KH en pH uitrekenen (Een CO2 calculator vind u hier).


Sporenelementen
profito, E15/V30, andere merken LET OP, zorg dat er ijzer aanwezig is, dat is heel belangrijk voor planten. Extra ijzer toevoegen kan geen kwaad. Eigelijk is ijzer niet echt een sporenelement maar een microelement, maar goed in de meeste plantenvoedingen zitten zowel sporenelementen als microelementen.


KH
De meeste planten willen graag een niet te hoge KH. (4 is een mooie waarde).


GH
Ook deze niet te hoog (4-8 dH is een mooie waarde).


pH
Voor de meeste planten is het beste lichtzuur water dus pH 6,0 - 6.9. Niet voor alle planten maar wel voor de meeste. Waarom?


Nitraat
5 - 10 mg/l


Fosfaat
0,1 - 0.5 mg/l


Voedingsbodem
Ook voor de echte waterplanten noodzakelijk, ik zelf geef de voorkeur om gewoon wat klei (FRK, Franse Rode Klei) of lateriet te vermengen met wat leem en een klein handje turf. dat is voldoende onder je zand. Niet zo'n zware voedingsbodem dus, maar meer dan voldoende, je bemest tenslotte ook de waterkolom. (Ow, de FRK is bij mij te verkrijgen, mail maar over hoe en wat)


Stroming
Ook in een plantenbak moet er voldoende stroming zijn, de voedingsstoffen die je planten verbruiken moeten tenslotte weer aangevuld worden, en de afvalstoffen (o.a. O2!) weer afgevoerd. zorg er dus voor dat er toch wel een redelijke stroming is in de bak.


Waterverversen
Elke week 20% van het water verversen. Dat kan als het kraanwater niet aan de eisen (hardheid etc) voldoet met osmosewater dat met kraanwater tot de juiste waarden is aangelengt.


TLC
Spreekt toch voor zich En op tijd snoeien. (TLC = Tender loving Care, blijkbaar kennen veel mensen deze term niet. Eigelijk dus gewoon goed verzorgen, op tijd snoeien etc.)

[thebelly]

De Relatie pH en plantengroei

Als de pH (pH, wat is het?) niet op het juiste niveau gehouden wordt verliezen planten de mogelijkheid om sommige essentiële elementen op te nemen, die noodzakelijk zijn voor een gezonde groei. Voor een plant is er een optimaal pH niveau waarbij er optimale resultaten behaald worden. Deze pH waarde is voor elke plant anders, echter in het algemeen prefereren de meeste planten een iets zurige omgeving voor de beste groei (zeg tussen pH 6.0 en 6.5). De meeste planten kunnen echter ook overleven in een omgeving die een pH heeft van 5.0 tot 7.5. Natuurlijk zijn er ook uitzonderingen, denk maar aan de planten die in het Tanganyikameer groeien.

Hoe kan het nu dat de pH zo'n grote invloed heeft op het groeien van de planten? Dit komt doordat, als de pH boven de 6.5 komt, er bepaalde (zie fig. 1) voedingsstoffen beginnen neer te slaan, zodat de planten deze niet meer kunnen gebruiken. Als wij bijvoorbeeld kijken naar ijzer, dan zal dat bij een pH van 7.3 voor de helft neergeslagen zijn en bij pH 8.0 is er vrijwel geen ijzer meer opgelost. Als de planten voedingsstoffen (en sporenelementen) willen opnemen en gebruiken moeten deze opgelost zijn in het water. Zodra de nutriënten zijn neergeslagen kunnen de planten deze niet meer absorberen en zullen ze honger lijden (en uiteindelijk doodgaan). Er zijn ook voedingsstoffen die neerslaan als de pH zakt. Om u een idee te geven wat er met welke voedingsstof gebeurt, kunt u naar fig. 1 kijken. Planten weten dit natuurlijk zelf ook en aangezien zij met hun wortels de meeste voedingsstoffen opnemen, zorgen de planten er zelf voor dat er een optimale omgeving rond de wortels ontstaat. Deze oplossing van de planten is een zogenaamde zuurmantel, de wortels scheiden citroenzuur af zodat er een zuur milieu ontstaat waarin de stoffen beter oplossen.



fig. 1 Oplosbaarheid stoffen in relatie met de pH
Als u dan ook de verschillende plantenvoedingen bekijkt zult u zien dat deze altijd een lage pH hebben, om de voedingstoffen in oplossing te houden. Dit geld ook voor de zgn. pmdd (poor men's dosing drops = zelfgemaakte plantenvoeding) die binnen onze club (De Natuur In Huis) populair zijn. Controleert u de pH van zo'n plantenvoeding maar eens. Om een goede pH te krijgen in uw bak kunt u uw waterverversingen doen met regenwater of Osmosewater 50/50 gemengd met kraanwater. Bijkomend voordeel is dat ook de hardheid een stuk lager wordt. Als u dit doet, dan zult u merken dat u ook nog eens (als u dat al doet) veel minder CO2 hoeft toe te voegen om de pH omlaag te krijgen. Pas ervoor op dat u geen pH-min spul gebruikt waar fosfaat in zit. Iets teveel fosfaat zorgt er al voor dat u een algenkwekerij krijgt in plaats van een mooie bak.

De pH van het water zal de neiging hebben om te stijgen doordat de planten de nutriënten (waaronder CO2) verbruiken en zuurstof (O2) produceren. U zult dus regelmatig de pH in de gaten moeten houden. De pH kunt u het best naar beneden brengen door middel van de toevoeging van CO2 (Als u al de juiste KH heb, zo niet breng dan die eerst op het juiste niveau). Dit zorgt er niet alleen voor dat de pH naar beneden gaat, maar is ook meteen een (onmisbare!) voedingstof voor de planten. U kunt op een aantal manieren CO2 toevoegen, de DIY-gistmethode waarbij u handmatig CO2 maakt, maar natuurlijk kunt u ook de pH automatisch op niveau houden door apparatuur die een continue meting doet en als de pH te hoog wordt CO2 injecteert (o.a. van Dupla, Dennerle, etc.). Voor een uitgebreide beschrijving kunt u op de CO2 pagina kijken. Zorg ervoor dat u vooral in het begin de pH dagelijks controleert zodat deze mooi stabiel blijft. Een stabiele omgeving zorgt voor een mooie bak!

Melanotaenia boesemani
Als laatste is de pH in de bodem belangrijk vanwege de op en in de bodem levende bacteriën. Een actief bodemleven verbetert de vruchtbaarheid van een bodem. Het microbiële bodemleven, zoals de stikstofbindende en nitraatvormende bacteriën, begint pas bij een pH van 5,9 met een optimum als de pH ligt tussen 6,4 en 7,4. Deze bacteriën zorgen ervoor dat de mineralen- en sporenelementen voorziening (o.a. de stikstof kringloop) en voor het ontsluiten van deze anorganische stoffen voor de gewassen. De plant is daardoor is in staat deze om te vormen in organische stoffen.

Kort samengevat de invloed van de pH
Nadelen van een te hoge pH (pH groter dan 7.5 - 8)
De sporenelementen zoals mangaan, boor, koper, zink en ijzer worden door een te hoge pH onoplosbaar, zijn dus onbeschikbaar voor de plant en kunnen dus ook niet door de plant worden opgenomen. De afbraak van organische stof neemt sterk toe.

Nadelen van een te lage pH waarde (pH kleiner dan 5.5)
Voedingsstoffen worden moeilijker opgenomen. De planten worden daardoor zwakker en daardoor weer sneller ziek of aangetast. Een lage pH maakt de opname van de hoofdelementen zoals magnesium (Mg), stikstof (NO3) en fosfor (P) voor de planten moeilijker. Er is weinig bodemleven.

[Erik]

Ik heb de grote aquariumgids van Konemann! Misschien wat verouderd maar ook over vissen en waterwaarden etc beetje techniek ook enzo.

[Remon]

Bobbie: hij zegt al zelf een amateur te zijn. Dan zou ik zeggen: laat de roggenboeken mooi voor wat ze zijn en pak een degelijk basisboek wat belangrijke elementen als bakformaat, waterkwaliteit, waterwaarden, filtering, degelijke visbestanden en dergelijke aanstipt. Eerst een goede kennis opdoen, makkelijke vissen houden en dan later eens een keer kijken naar de moeilijkere soorten als roggen.

Thebelly: is al die tekst zonder copyright over te nemen? Misschien even naar kijken nog.

[Bobbie]

als je een amateur ben die nog niet genoeg van de aquarium hobby weet.. moet je geen roggen nemen. begin dan met simpelere vissen. dus dan sluit ik me bij je aan Remon en neem ik mijn woorden terug

[Jip]

[thebelly]

De tekst mocht overgenomen worden zolang het maar niet in tijdschriften, boeken gebruikt zou gaan worden.

Dus geen probleem!

[Erik]

Heb je het boek al in je bezit Jip?

Tis wel een aardig boek toch?

[Jip]

Nee heb nog niet gekeken moet eerst nog even kijken of ik geld heb