Profiel: Panaque nigrolineatus L27, L190

[Haiko]

De familie der panaques bestaat uit vele soorten. Van hele kleine visjes tot ware reuzen. Er zijn tegenwoordig zeer veel soorten beschikbaar voor de aquariumhandel. In onderstaand profiel wil ik mijn ervaringen delen met een van de meest mooie varianten uit de pleco familie: de royal pleco of Panaque nigrolineatus. Er zijn van deze soort weer meerdere subsoorten die een iets ander uiterlijk hebben en uit een ander vangstgebied komen.

Deze soorten hebben de L-nummers L27 (A, B en C) en L190. Omdat er al ontzettend veel sites zijn die de verschillen bespreken wil ik daar nu niet op in gaan. Onderstaande gaat dus vooral over het houden van de dieren en eigen ervaringen. Overigens is deze informatie goed bruikbaar voor de verschillende soorten. Zie voor meer info over de verschillen in soorten:

http://www.planetcatfish.com/catelog/ge ... _id=27#151



Panaque nigrolineatus (P. sp. cf. nigrolineatus, P. cf. nigrolineatus)



Royal panaque, black lined panaque, royal pleco, L27 (A, B en C) en L190, L330, xingu royal etc.

Amazone gebied, tapajos, orinoco, xingu



De royal pleco is vrij tolerant voor een verscheidenheid aan temperaturen. Temperaturen van boven de 25 graden lijken wel te worden gewaardeerd. Ik houd mijn vissen soms wel op ruim 30 graden en dit gaat perfect. Ook willen ze graag veel zuurstof in het water. Stroming in de bak wordt ook zeer gewaardeerd. Ik maak zelf gebruik van enkele stromingspompen en mijn panaques (zeker de grote) vinden het echt heerlijk om net voor de uitlaat van de pomp te hangen.
Verdere waterwaardes zijn redelijk algemeen, een iets zure of neutrale pH en wat zachter water worden gewaardeerd maar indien goed gewend kunnen ze ook andere waardes verdragen.
Vanwege het feit dat deze dieren enorm veel vervuilen (en binnen de kortste keren het hout afschrapen en een laag zaagsel op de bodem creëren) is goede filtratie een must. Werken met interne filters die het zaagsel oppikken voordat het de biofilter in komt is de beste oplossing en bespaard een hoop frustratie als het biofilter weer eens verstopt raakt. Zelf maak ik mijn interne filters eens per week schoon. Door ze goed te richten wordt vrijwel al het spul van de bodem geblazen en is afzuigen niet nodig.



Panaques zijn vrij dominante dieren. Ze lijken heel leuk en aardig met die grote ogen maar ondertussen zijn het monstertjes. Het zijn zeer territoriale dieren die hun plekje al vechtend zullen verdedigen. Tegen andere vissoorten valt het gedrag wel mee maar tegen andere pleco’s of soortgenoten kunnen de gevechten hevig zijn. Vooral op latere leeftijd, wanneer ook de stekels op kieuwen en borstvinnen ontwikkelen kunnen ze flink wat schade toebrengen. Een van mijn voormalige royals heeft op die manier flinke strepen op een meerval gezet. Wanneer ze echt groot worden zullen ze ook rustig andere vissoorten uit hun territorium stoten. Groot of klein, het maakt allemaal niet uit voor deze reuzen. Ik heb al veel meegemaakt dat mijn panaque andere grote vissen met zijn stekels wegjaagt om gewoon rustig te kunnen liggen.
Ik heb veel contact gehad met mensen uit Azië over het houden van grote panaques. Daar zijn mensen die dieren hebben tot ruim 80cm. Vanwege het territoriale gedrag is het goed om zulke mega monsters alleen te huisvesten in verband met de stress die ze alle andere medebewoners opleggen.
Nog een opmerking over het gedrag: het zijn driftkikkers. Wanneer ze iets willen en het lukt niet helemaal dan kunnen ze echt ontploffen van driftigheid. Ik zie het vaak aan mijn dikzak wanneer hij onder het hout wil kruipen. Dit kan echter maar via 1 kant omdat de gaten aan de andere kant niet groot genoeg zijn. Als hij hier dan toch door wil drukken gaat dit met grof geweld en vliegt het zand door de bak. Ze zijn op een dergelijk moment enorm sterk en kunnen stukken hout van 10 kilo zonder veel moeite verplaatsen. Houdt hier rekening mee bij aanschaf van grotere dieren: ze kunnen alles kapot maken.

Allereerst heerst er natuurlijk een algemeen beeld dat pleco’s suf zijn en altijd verborgen zitten.
Dit is in mijn optiek niet waar.
Het zijn vrij actieve dieren als de bak er op aangepast is. Wanneer ze jong zijn houden ze van schuilen maar met de lengte komt het lef om de bak door te cruisen en wanneer ze rond de 20 cm zijn, zijn ze helemaal niet schuw meer. In mijn bak heb ik niet erg veel schuil mogelijkheden. De vissen zijn hier aan gewend en liggen altijd in het zicht. Ze zwemmen vrij veel rond en gaan dan weer een tijdje rustig hangen op of onder het hout. Ook zijn ze gemakkelijk tam te maken en bekend te maken met de plaats waar gevoerd gaat worden.



In veel literatuur staat dat de verschillende soorten niet groter worden dan rond de 40 cm. Dit is absolute onzin aangezien de dieren beduidend groter worden. Er zijn foto’s bekend van een royal panaque van ruim 55 cm. De groei bij deze dieren is uitermate traag. Wanneer ze klein zijn kunnen enkele cm’s per jaar wel haalbaar zijn maar na de 20 cm gaat het zeer langzaam. Mijn grote panaque van 45 cm is in het laatste jaar slechts een halve cm gegroeid. Dieren van dit formaat zijn dus ook zeer oud en dienen met veel respect behandeld te worden.
Kleur en patroon zijn duidelijk te zien op bijgevoegde plaatjes.

Ze worden groot...

Panaques worden in zuid Amerika gevreesd vanwege hun voedselopname kwaliteiten: deze dieren zijn als een van de weinige in de wereld in staat om door het hout van de kano’s van de natives te eten! Als enige familie in de wereld is de panaque in staat om hout te verteren via speciale enzymen in het maagdarm stelsel. Het verteren is niet echt efficiënt omdat er maar 25% van het gevreten hout wordt verteerd maar dit is wel een zeer bijzondere kwaliteit. Het hout wordt afgeschraapt met lepelachtige tanden. Deze tanden groeien zeer snel aan wanneer afgebroken. Mijn royals hebben al verscheidene malen vele tanden gebroken op een hard stukje hout. Binnen de kortste keren waren de tanden echter weer aangegroeid. Mijn mega panaque heeft dit echter nog nooit gehad, zijn tanden zijn zo sterk dat ze niet breken. De panaques zijn mega goed in het afschrapen van hout maar ook andere materialen dienen panaque-proof te zijn. Plexiglas aquaria zijn niet geschikt omdat een beetje panaque zo door de voorruit van de bak vreet. Ook dienen de dieren niet te lang in piepschuim dozen gehouden te worden. Wanneer ze zich een beetje comfortabel voelen zullen ze snel gaan proberen of het piepschuim ook eetbaar is en diepe gaten in de bak grazen.

Panaques eten dus graag hout maar hebben het ook daadwerkelijk nodig om hun spijsvertering goed te houden. Panaques kunnen sterven wanneer ze geen hout te eten krijgen.
Naast hout eten panaques een hele verscheidenheid aan andere voeders; fruit, groente en pellets. Ik voer mijn panaques 5 soorten pellets en eens per week groente of fruit. Ik gebruik meestal komkommer, courgette of appel maar er zijn uiteraard vele soorten groente en fruit die gegeven kunnen worden. Houd er rekening mee dat veel groente en fruit soorten het water behoorlijk vervuilen. Gooi dus niet zeer grote hoeveelheden in de bak en laat ze niet onnodig lang in het water liggen. Panaques hebben de leuke eigenschap dat ze groene groente en fruit vaak aanvallen wanneer het in de bak gelegd wordt. Ik denk dat dit te maken heeft met competitie; ze zien het stuk komkommer als een soortgenoot die weggejaagd moet worden. Uiteindelijk wint de drang om te eten het echter van het vechtgedrag en zullen ze tot eten overgaan.

Panaques kunnen door hun spijsverteringsstelsel niet goed omgaan met grote hoeveelheden dierlijk eiwit. Op jonge leeftijd is het geen groot probleem maar hoe ouder panaques worden, hoe lastiger het voor ze wordt om dierlijk eiwit af te breken. Ze vinden het helaas wel erg lekker wat voor onaangename situaties kan zorgen: wanneer ze teveel dierlijk eiwit eten zullen ze opzwellen als een ballon. Houd hier dus rekening mee met voeren. Ik spreek uit ervaring…

Planten in het aquarium lijken vaak geen goede keuze. In mijn ervaring werden ze altijd ontworteld en opgegeten maar ik moet zeggen dat ik bij vele anderen wel panaques en planten samen zie gaan. Ik heb de hoop op groen in mijn bak echter lang geleden opgegeven.

Tanden van de panaque

Zoals eerder gezegd houden panaques van schoon water, stroming en veel zuurstof. Afgezien van deze eisen zijn ze vrij simpel te houden.



Voor zover mij bekend is het slechts 1 iemand gelukt om ze in een aquarium voort te planten en dit ging per ongeluk.
Het artikel is te vinden op de volgende pagina:

http://www.malawicichlidhomepage.com/aq ... naque.html

Geslachtsonderscheid is helaas niet heel simpel bij panaques. Een goede maatstaaf is de geslachtsopening van de dieren. Vrouwelijke dieren hebben een rondere, stompe geslachtsopeningen terwijl mannen een slankere, spitse geslachtsopening hebben. Verder zijn vrouwelijke dieren ronder in het lichaam dan mannen.
Volwassen panaques krijgen ook de groei van stekels bij het kieuwdeksel en borstvinnen. Deze stekels worden in het engels “Odontones” genoemd. Op veel websites worden ze als maatgevend beschouwd voor het sexen van panaques. Mannen krijgen duidelijk langere stekels dan vrouwen. Vrouwelijke dieren hebben deze stekels dus wel maar in mindere mate.
Het blijft soms moeilijk om met zekerheid te zeggen om welk geslacht het gaat.

Odontones

Vanwege het formaat van volwassen dieren is het verstandig om echt grote exemplaren wel wat ruimte te geven. Kleine visjes kunnen echter prima in kleine bakken gehouden worden. Mijn monster zit in een 600L bak en dit gaat super.



Bij het kopen van panaques dient men op de volgende punten te letten:
Het dier mag geen ingevallen buik en ingezakte ogen hebben. Beide duiden op een slechte gezondheid. Een gezonde panaque heeft dikke ronde ogen die vrij ver uit zijn kop steken.
Pas gekochte (jonge) dieren staan niet bekend om hun dapperheid in de bak en zullen zich vaak lange tijd niet laten zien. Het is dan lastig om te zien of de dieren daadwerkelijk eten. Het beste kunnen zulke dieren gevoerd worden wanneer de verlichting uit is. Wanneer ze eenmaal eten kan men ze leren om in een bepaald stuk van het aquarium het eten te halen.

[Broek]

Mooi stukje man !!
Het is lekker vlot geschreven en je leest er gemakkelijk doorheen.

Heb je nog wel eens contact met die aziaten met die die 80cm pleco's hebben?? Zou graag wat foto's zien

[Haiko]

Af en toe mailen we wel eens. Die hij heeft is wel een andere soort maar wel een panaque. Das een van de grootste pleco soorten. Ik kon er een tijdje geleden 1 kopen van 78cm....

[Lode]

Heel interessant stuk. Een paar maanden geleden wist ik niet eens dat die Panaque's zo groot worden. Echt magnifieke dieren!

Is dat brutus, die daar zo uit het water wordt gehouden?

[Haiko]

Thanks mannen.

Yup, dat is hem toen ik m overzette naar huidge bak. Als ze uit t water zijn, zijn ze meestal helemaal stil. Helaas niet altijd, zoals we ervaren hebben met mijn vorige panaque die nu bij Koen zwemt

[Broek]

die van 78cm loopt zeker tegen de 500 - 1000 eurootjes??

Of zeg ik nou iets geks

[Steven]

Goed stuk Haiko, zeer welkome informatie .

[Bobbie]

dat is geloof ik (als ik het goed heb) een LDA nummer of anders een SP. heb er wel is foto's van gezien en die dingen zijn echt horny

[Haiko]

klop bobbie, dat zijn LDA65, titanic pleco of volkswagen pleco.

[Barbapappa]